Δυόσμος: ιδιότητες, οφέλη, τρόποι χρήσης και παρενέργειες

Συντάκτης: Allyou Team

Αρωματικός και δροσιστικός, ο δυόσμος καλλιεργείται παντού στην Ελλάδα και, είτε φρέσκος είτε αποξηραμένος, αρωματίζει πολλά φαγητά. Ο δυόσμος αποτελεί το νο.1 «φάρμακο» για το στομάχι και τη διάρροια, συχνά σε συνδυασμό με ίσα μέρη μαντζουράνας. Χωνευτικός και χολαγωγός, απαλλάσσει από τον μετεωρισμό και τον… λόξυγκα. Εξωτερικά, χρησιμοποιείται ως παρασιτοκτόνο και επουλωτικό/αντισηπτικό σε πληγές (και κατάκλισης) και για να ανακουφίσει από τα τσιμπήματα εντόμων (φρέσκα φύλλα ή βάμμα ή έλαιο διαλυμένο σε ξίδι) ή από ρευματικούς πόνους (ποδόλουτρο, κατάπλασμα). Γαργάρες με αφέψημα προτείνονται για τη θεραπεία λοιμώξεων της στοματικής κοιλότητας και των αμυγδαλών. Το άρωμά του σταματά τον πονοκέφαλο και φτιάχνει τη διάθεση (είτε τρίβοντας μερικά φύλλα στους κροτάφους είτε ως επίθεμα).

Λατινική ονομασία: Mentha spicata

Άλλες ονομασίες: Εξαιτίας των κοινών χαρακτηριστικών τους (πάντως διαφορετικό άρωμα) καθώς και οι αντίστοιχοι ξενόγλωσσοι όροι συχνά μας οδηγούν να τον συγχέουμε με τη μέντα και το φλισκούνι.

Τρόποι χρήσης

Κατάπλασμα, αφέψημα, επίθεμα, βάμμα, ιαματικό κρασί και λάδι.

Δυόσμος στη μαγειρική

• Γεύση και άρωμα που δεν «κρύβονται», ακόμη και όταν είναι μαγειρεμένος.
• Στο εμπόριο: Φρέσκος σε ματσάκια που διατηρούνται 3-4 μέρες στο ψυγείο ή αποξηραμένος.
• Αν σκοπεύετε να τον αποξηράνετε, κάντε το αμέσως μόλις τον κόψετε.
• Χρήση: Ολόκληρα τα κλωναράκια, αλλά αφαιρέστε τα μετά το μαγείρεμα, γιατί είναι σκληρά, φρέσκα φύλλα ολόκληρα ή ψιλοκομμένα.
• Ταιριάζει: Σε οτιδήποτε θέλετε να αρωματίσετε με το χαρακτηριστικό άρωμά του, περισσότερο τα κρεατικά και λιγότερο τα πουλερικά και τα ψαρικά, πίτες, παγωτά, μαρμελάδες, κομπόστες, φρουτοσαλάτες.

Παγωμένο τσάι με τζίντζερ, δυόσμο και μέλι

• 6 φλ. νερό
• 1/4 φλ. τζίντζερ, ξεφλουδισμένο και κομματιασμένο
• 3-6 σακουλάκια πράσινο τσάι (ανάλογα με το πόσο δυνατό θέλεις να βγει)
• 1/2 φλ. φύλλα δυόσμου και μερικά ακόμη για το σερβίρισμα
• 1/3 φλ. μέλι
• 1 λεμόνι, κομμένο στα δύο.

Εκτέλεση:

• Ρίχνεις σε ένα κατσαρολάκι το νερό και τα κομμάτια του τζίντζερ. Μόλις πάρουν μια βράση, τα απομακρύνεις από τη φωτιά και προσθέτεις τα σακουλάκια τσαγιού και τα φύλλα μέντας. Καλύπτεις το σκεύος και το αφήνεις στην άκρη για περίπου 15 λεπτά.
• Στραγγίζεις το τσάι. Προσθέτεις στο ρόφημα το μέλι και το χυμό του μισού λεμονιού. Το μεταφέρεις σε μια κανάτα, το αφήνεις να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου και μετά το βάζεις στο ψυγείο.
• Κόβεις το υπόλοιπο μισό του λεμονιού σε λεπτές φέτες και, όταν πρόκειται να σερβίρεις το τσάι, προσθέτεις 1-2 φέτες σε κάθε ποτήρι, μαζί με παγάκια και μερικά φύλλα δυόσμου.  Διάβασε επίσης: Τσάι του βουνού: τα οφέλη και οι παρενέργειες

Ιατρική χρήση του δυόσμου

• Σε δυσπεπτικά προβλήματα
• Σε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Σε καταστάσεις πόνου
• Σε δυσλιπιδαιμία
• Σε καταστάσεις κακής μνήμης
• Σε ορμονικές διαταραχές, προβλήματα υπογονιμότητας
• Σε λοιμώξεις
• Σε προβλήματα δασυτριχισμού
• Σε προσβολή από μύκητες και κάντιντα
• Σε αρθρίτιδα
• Σε κράμπες
• Σε καρκινώματα
• Σε προβλήματα χολής
• Σε καταστάσεις άγχους και stress

Το αιθέριο έλαιο δυόσμου και οι ευεργετικές του ιδιότητες

Το αιθέριο έλαιο δυόσμου χρησιμοποιείται στην παρασκευή προϊόντων υγιεινής και καλλυντικών προϊόντων. Γνωστή είναι και η προσθήκη του σε οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα για την περιποίηση και τον καθαρισμό της στοματικής κοιλότητας, καθώς διαθέτει ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες. Μεγάλες ποσότητες χρησιμοποιούνται, επίσης, στην βιομηχανία ποτών και τροφίμων σαν αρωματική ουσία. Επιπλέον, προστίθεται και σε σαμπουάν αλλά και καθαριστικά σαπούνια.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το αιθέριο έλαιο δυόσμου για να κάνετε μασάζ στα πόδια σας και παράλληλα να επωφεληθείτε από την αντιμικροβιακή και αντιμυκητιασική του δράση. Προσθέστε το σε κρέμες ή κηραλοιφές, οι οποίες θα ενυδατώσουν και θα προστατέψουν τα νύχια και τα πέλματά σας. Μπορείτε να το προσθέσετε στο νερό του μπάνιου σας και να απολαύσετε ένα χαλαρωτικό μπάνιο που θα διώξει την κούραση της ημέρας και την πνευματική κόπωση. Προσθέστε το στην ειδική κεραμική συσκευή για να καθαρίσετε την ατμόσφαιρα του σπιτιού σας, να διευκολύνετε την αναπνοή και να απομακρύνετε την διανοητική κόπωση.

Για τον στομαχόπονο

Έγχυμα με φύλλα δυόσμου σε γυάλινο ποτήρι και φύλλα δυόσμου. Οι σπιτικές θεραπείες που χρησιμοποιούν δυόσμο είναι εξαίσιες για την καταπολέμηση των αερίων, εντερικών κραμπών και άλλων προβλημάτων τα οποία μπορούν να επηρεάσουν το στομάχι σας, εμποδίζοντάς σας να αισθάνεστε άνετα.

Συστατικά

• ¼ της κούπας δυόσμο (50 γραμ.)
• 1 κούπα νερό (200 ml)
• 1 κουταλάκι του γλυκού μέλι (7.5 γραμ.)

Παρασκευή

• Ζεστάνετε το νερό. Μόλις αρχίσει να βράζει, προσθέστε τα φύλλα δυόσμου.
• Αφαιρέστε το από τη φωτιά και αφήστε το νερό να κρυώσει για το πολύ 15 με 20 λεπτά.
• Σουρώστε το τσάι και αφαιρέστε τα φύλλα.
• Προσθέστε το μέλι και απολαύστε.
• Σας προτείνουμε να χρησιμοποιήσετε τη θεραπεία δυο ή τρείς μέρες την εβδομάδα. (Δύο φορές την ημέρα: μία με άδειο στομάχι και την άλλη πριν πάτε στο κρεβάτι).

Δυόσμος για τον βήχα

Η γρίπη, τα κρυολογήματα, οι αλλεργίες και άλλες μολύνσεις από ιούς ή βακτήρια, βρίσκονται ανάμεσα στις κύριες αιτίες του βήχα που δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Αν και υπάρχουν πολλά φάρμακα διαθέσιμα τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν να σταματήσετε τον βήχα αποτελεσματικά, μπορείτε να τα συνοδεύσετε με μια σπιτική θεραπεία με δυόσμο για την επιτάχυνση της ανάρρωσης.

Συστατικά

• 5 κουταλιές της σούπας φύλλα δυόσμου (75 γραμ.)
• 1 κούπα μεταλλικό νερό (200 ml)

Παρασκευή

• Πλύντε τα φύλλα δυόσμου πάρα πολύ καλά για ν’ αφαιρέσετε τυχόν ακαθαρσίες.
• Βράστε το μεταλλικό νερό και προσθέστε τα φύλλα δυόσμου.
• Αφαιρέστε από τη φωτιά και καλύψτε το μείγμα, αφήνοντάς το να κρυώσει για 15 λεπτά.
• Σουρώστε και πιείτε σιγά-σιγά.
• Σας προτείνουμε να πιείτε μια κούπα μετά την ανάρρωση από τον βήχα για ν’ αποφύγετε την επανεμφάνισή του.

Θεραπεία με δυόσμο για τον πόνο στα αυτιά

Ο δυόσμος είναι ένα φυτό ξεχωριστό όχι μόνο για το υπέροχο άρωμά του και τις ηρεμιστικές του ιδιότητες, αλλά αποτελεί και μια τέλεια φυσική και αποτελεσματική θεραπεία για τους πόνους στα αυτιά. Επιπλέον, ο δυόσμος συνδυάζεται καταπληκτικά με τα συμβατικά φάρμακα και σας βοηθά να νιώσετε καλύτερα από τους πόνους στα αυτιά. Ορισμένα προβλήματα μπορεί να γίνουν πολύ άβολα και ίσως και να φαίνονται ως συμπτώματα γρίπης ή κρυολογήματος, εξαιτίας της συσσώρευσης κεριού στο εσωτερικό του αυτιού.

Συστατικά

• ½ κούπα δυόσμο (100 γραμ.)
• 1 βαμβάκι
• ½ κούπα νερό (100 ml)

Παρασκευή

• Ζεστάνετε τα φύλλα δυόσμου στο νερό.
• Μόλις αρχίσει να βράζει το νερό κατεβάστε το από τη φωτιά και αφήστε το να κρυώσει 45 λεπτά.
• Βουτήξτε το βαμβάκι στο νερό.
• Βάλτε 3 σταγόνες από το νερό σε κάθε αυτί.
• Σας προτείνουμε να διαβάσετε: Αφαιρέστε φυσικά την περιττή κυψελίδα από τα αυτιά

Προφυλάξεις

• Πάντα χρησιμοποιoύμε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι μας.
• Δεν χρησιμοποιούμε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού.
• Οι φυσικές θεραπείες και τα βότανα δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης.
• Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι, όπως πάντα, καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
• Σε υψηλές δόσεις ο δυόσμος έχει συνδεθεί με ηπατικά προβλήματα, νεφρικά προβλήματα, διαταραχές λειτουργίας των όρχεων στον άντρα, διόγκωση αδένων.
• Δημοφιλή φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν δυσμενώς με τον δυόσμο είναι η ακεταμινοφαίνη, η αμιοδαρόνη η καρβαμαζεπίνη, η ισονιαζίδη, η μεθοτρεξάτη, η μεθυλντόπα, η φλουκοναζόλη, η ιτρακοναζόλη, η ερυθρομυκίνη, η φαινυτοΐνη και οι στατίνες.

Ιστορία

O δυόσμος χρησιμοποιήθηκε από πολλούς αρχαίους πολιτισμούς. Oι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν το τραπέζι τους με δυόσμο πριν καθίσουν να φάνε, αλλά έφτιαχναν με αυτόν και μύρο. Tον 6ο αιώνα πρωτοεμφανίζονται ειδικές κρέμες καθαρισμού δοντιών με πρώτη ύλη το δυόσμο. Oι Aιγύπτιοι και οι Kινέζοι απέδιδαν σε αυτόν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, αλλά συνήθιζαν να αρωματίζουν και το νερό στο οποίο έκαναν μπάνιο. Oι Άγγλοι έφτιαχναν περίφημες σάλτσες. Tο τσάι από δυόσμο ήταν και παρέμεινε διάσημο σε όλη την Aνατολή. Στην Kρήτη τον λένε μπάλσαμο και τον χρησιμοποιούν σε πολλά γλυκά με βάση το ανθότυρο.

Tips

• Όταν αγοράζετε φρέσκο δυόσμο, πρέπει να προσέχετε τα φύλλα του να έχουν έντονο χρώμα και από τις δύο πλευρές και το κοτσάνι του να είναι ευθύ και συμπαγές. •O φρέσκος δυόσμος διατηρείται σε κλειστή πλαστική σακούλα στο ψυγείο.
• O δυόσμος χάνει μέρος από το άρωμά του όταν κόβεται με το μαχαίρι, ενώ αποδίδει το μέγιστο του αρώματός του όταν κόβεται με τα χέρια.
• Aν πρέπει να ψιλοκόψετε φύλλα δυόσμου και πρέπει αναγκαστικά να το κάνετε με το μαχαίρι, πασπαλίστε τον με 1 ή 2 πρέζες ζάχαρη, γιατί με αυτό τον τρόπο ενισχύεται το άρωμά του.
• Για καλύτερο αρωματικό αποτέλεσμα, προσθέστε τον στο φαγητό λίγο πριν το τέλος του μαγειρέματος.

Προσοχή

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Τα βότανα θα πρέπει να καταναλώνονται με ιδιαίτερη προσοχή και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, κυρίως για όσους ακολουθούν ιατροφαρμακευτική αγωγή, αλλά και για τις εγκύους, τις θηλάζουσες και τα παιδιά. Τα βότανα δεν αποτελούν φάρμακα, ούτε πρέπει να τα καταναλώνουμε αλόγιστα και με την ελπίδα ότι θα γιατρέψουν όλες τις ασθένειες.Τα φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που γνωρίζουν καλύτερα. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε βότανο είναι απαραίτητο να είστε σίγουροι ότι είναι το σωστό φυτό. Η λανθασμένη αναγνώριση βοτάνων είναι η αιτία συχνά για πολλές παρενέργειες.

Πηγές:

^{Η κουζίνα των βοτάνων – Σπυριδογιαννάκη Μαίρη, Εκδόσεις Οξύ
Μοναστηριακές Θεραπείες – Σπυριδογιαννάκη Μαίρη, Εκδόσεις Οξύ
230 βότανα-Ιουλίας Δαβάρα-Αθήναι 1978
Το πράσινο φαρμακείο Βοτανο θεραπείες, Dr James A. Duke
100 Βότανα 1000 Θεραπείες, Κώστας Μπαζαίος, Εκδόσεις Διατροφή και Υγεία
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος – Larousse – Britannica
https://www.britannica.com/topic/list-of-herbs-and-spices-2024392
https://greatist.com/health/herb-guide#1
https://web.extension.illinois.edu/herbs/directory.cfm
https://www.planetnatural.com/category/gardening/herb/growing-guides-herbs/
https://www.health.com/food/
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CF%85%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82}

Δυόσμος ο αρωματικός: Ιδιότητες και χρήσεις

https://www.healthyliving.gr/2015/12/29/dyosmos-parenergeies-xthsh/

Δυόσμος: αγαπημένο μυρωδικό και βότανο

https://meygeia.gr/spitikes-therapeies-me-fylla-dyosmou/
https://physislaboratory.com/el/articles/dyosmos-ti-einai-kai-poies-oi-eyergetikes-idiotites-toy-aitherioy-elaioy-toy

Πρώτη δημοσίευση: ΑllΥou