Διατροφικές διαταραχές: Νευρική Βουλιμία σε παιδιά

Η νευρική βουλιμία εμπεριέχετε στις διατροφικές διαταραχές και θεωρείτε η πιο διαδεδομένη καθώς τα ποσοστά ασθενών με βουλιμία είναι μεγαλύτερα από αυτά της νευρικής ανορεξίας.

Οι άνθρωποι που πάσχουν από βουλιμία παρουσιάζουν τα εξής, τρία, κύρια χαρακτηριστικά. Καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες τροφής σε επαναλαμβανόμενα και τακτά χρονικά διαστήματα και ενώ θα ήθελαν να το ελέγξουν, νιώθουν ανήμποροι. Μετά το φαγητό είτε προκαλούν εκκαθάριση (π.χ. με εμετό, ή μεγάλη κατανάλωση καθαρτικών και διουρητικών), είτε κάνουν νηστεία ή ασκούνται υπερβολικά στην προσπάθεια τους να νιώσουν καλύτερα. Παρουσιάζουν μεγάλη ανησυχία σχετικά με το βάρος τους,  επιθυμούν να αδυνατίσουν και είναι έντονα δυσαρεστημένοι με την εικόνα του σώματος τους.

Σε αντίθεση με τους ασθενείς που πάσχουν από ανορεξία, τα άτομα με βουλιμία τείνουν να έχουν κανονικό βάρος σώματος σε σχέση με την ηλικία τους. Τα περισσότερα  κρούσματα ξεκινούν κατά την περίοδο της εφηβείας (13 έως 19 ετών) και τα τελευταία χρόνια υπάρχουν κρούσματα και σε μικρότερες ηλικίες. Οι έρευνες υποστηρίζουν ότι η βουλιμία είναι συχνότερη στο γυναικείο πληθυσμό και πως έως και 4,2% του γυναικείου πληθυσμού παρουσιάζουν βουλιμία σε κάποια περίοδο της ζωής τους. Στην Ελλάδα υπολογίζετε ότι το ποσοστό των ασθενών με βουλιμία ανέρχεται στο 5%!

Τα αίτια της διαταραχής

Τα αίτια της διαταραχής είναι πολυσύνθετα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, εμπεριέχουν γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι κάποιοι πάσχοντες έχουν γενετική προδιάθεση για να παρουσιάσουν βουλιμία και το σχετίζουν με το  γονίδιο που ενισχύει την τάση για εθισμό. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες περιλαμβάνουν πιέσεις από τον περίγυρο και την οικογένεια, επηρεασμό από τα μέσα ενημέρωσης που παρουσιάζουν το αδύνατο σώμα ως ιδανικό. Επίσης, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η έλλειψη αποδοχής του εαυτού και της σωματικής διάπλασης, οι κακές διατροφικές συνήθειες και οι συχνές δίαιτες μπορούν να οδηγήσουν σε νευρική βουλιμία. Έχει παρατηρηθεί ότι άνθρωποι που δυσκολεύονται να κάνουν δίαιτα για απώλεια βάρους, καταφεύγουν στη «λύση» της βουλιμίας. Επιπλέον, οι άνθρωποι που ασχολούνται με επαγγέλματα που απαιτούν αδύνατο σώμα όπως αθλητές, χορευτές, ηθοποιοί και μοντέλα είναι πιο επιρρεπής στο να παρουσιάσουν τη διαταραχή. Οι ασθενείς που πάσχουν από βουλιμία δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματα τους και να λύσουν τα προβλήματα που τους παρουσιάζονται με αποτελεσματικότητα τα προβλήματα τους, αυτή η αδυναμία τους κάνει να ξεσπούν πάνω στο σώμα τους.

Οι επιπτώσεις της διαταραχής στην υγεία

• Χρόνια ερεθισμένος και ξηρός λαιμός
• Πρησμένοι αδένες στο λαιμό και κάτω από το σαγόνι
• Φθορά στο σμάλτο των δοντιών και όλο και περισσότερη ευαισθησία και αποσύνθεση στα δόντια από τα οξέα του στομάχου.
• Διαταραχή της γαστρο-οισφαγική ροής.
• Εντερικές ενοχλήσεις και ερεθισμοί από την υπερβολική χρήση καθαρτικών
• Νεφρικά προβλήματα λόγω της χρήσης διουρητικών
• Οξεία αφυδάτωση από την εκκαθάριση υγρών
• Καρδιοαγγειακά προβλήματα

Τρόποι αντιμετώπισης

Τα παιδιά που πάσχουν από βουλιμία χρειάζονται βοήθεια για να εκφράσουν τις πραγματικές τους ανησυχίες, τους φόβους τους και τα συναισθήματα που καλύπτουν με τα βουλιμικά επεισόδια.

Βάση των πιο πρόσφατων ερευνών, ο πιο σημαντικός και αποτελεσματικός παράγοντας στη θεραπεία είναι αυτός που βασίζεται σε ένα μοντέλο που περικλείει όλη την οικογένεια. Ο τρόπος που συνδέονται, οι κανόνες που ισχύουν μέσα στο σπίτι, ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα και ο τρόπος που επικοινωνούν είναι οι τομείς που ενισχύονται για να βοηθήσουν το παιδί να βάλει τις βάσεις για μια πιο υγιή αντίληψη ζωής.

Πρακτικές συμβουλές για γονείς

• Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι η βουλιμία δεν είναι απλά μια συμπεριφορά αλλά μια εθιστική διαταραχή και όση και αν είναι η δύναμη της θέλησης, ο εθισμός είναι συνήθως πιο δυνατός.
• Φροντίστε να ενημερωθείτε όσο το δυνατών καλύτερα για τη νευρική βουλιμία.
• Γεμίστε τη ζωή του παιδιού με ενδιαφέροντα έτσι ώστε να βρίσκει πιο υγιείς διεξόδους και να έχει περισσότερες  πιθανότητες επιτυχίας και τόνωσης της αυτοπεποίθησης του.
• Η εκλογίκευση δεν βοηθάει ιδιαίτερα, το γνωρίζουν ήδη ότι η συμπεριφορά τους είναι προβληματική.
• Εδραιώστε μια ειλικρινή και ανοιχτή επικοινωνία με το παιδί και δώστε του το χώρο και την ευκαιρία να στραφεί σε εσάς για στήριξη στις στιγμές αδυναμίας.
• Είναι σημαντικό να καταλάβετε πως μέχρι να μπορέσουν να αποδεχτούν και να εκφράσουν τα συναισθήματα και τους φόβους τους δε θα μπορέσουν να σταματήσουν αυτή τη συμπεριφορά που, μέχρι τώρα, τους έδινε το αίσθημα της ασφάλεια και του ελέγχου που είχαν ανάγκη.
• Πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις να διατηρείτε την ψυχραιμία σας και τον έλεγχο της κατάστασης. Προσπαθήστε να αποφύγετε επιθέσεις ακόμα και αν το παιδί γίνει επιθετικό απέναντι σας. Σκεφτείτε ότι αυτή τη συμπεριφορά δεν την προκαλεί το παιδί αλλά η διαταραχή.
• Τα παιδιά που παρουσιάζουν προβλήματα εθισμού είναι πολύ ευαίσθητα. Δείξτε τους την αγάπη σας  αποδεχτείτε τα για αυτό που είναι πραγματικά και όχι για αυτό που θα θέλατε να είναι.

Η βουλιμία και η ανορεξία είναι οι πιο θανατηφόρες ψυχοπαθολογικές διαταραχές. Σύμφωνα με τις έρευνες, από 6% έως 13% των πασχόντων πεθαίνουν, εκ των οποίων το 80% είναι κάτω από 20 ετών. Το θετικό είναι ότι οι έρευνες υποδεικνύουν ότι στις περιπτώσεις που η διάγνωση γίνετε νωρίς και η θεραπεία είναι αποτελεσματική το ποσοστό αποκατάστασης φτάνει στο 80%. Επιπλέον οι άνθρωποι που θεραπεύονται παρουσιάζουν καλύτερη ποιότητα ζωής και αίσθημα πληρότητας σε όλους του τομείς της ζωής τους.

Αμαλία Λουίζου, MA
Ψυχοθεραπεύτρια-Οικογενειακή Σύμβουλος
Κέντρο Παιδιού Εφήβου Οικογένειας