Ένας θεραπευτής συμβουλεύει: ποια λάθη των γονιών καταστρέφουν την ψυχική δύναμη των παιδιών
Πώς να αποφύγετε μερικές σημαντικές παγίδες στην ανατροφή
Ο κόσμος και η εποχή που ζούμε δημιουργεί σε όλους μας συνθήκες πίεσης και άγχους, γι’ αυτό ποτέ δεν ήταν πιο σημαντικό ως γονείς να ενισχύσετε τη συναισθηματική και διανοητική ανθεκτικότητα των παιδιών.
Όχι μόνο τα ψυχικά ισχυρά παιδιά είναι καλύτερα προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν από μόνα τους τα μελλοντικά προβλήματα, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι είναι επίσης πιο πιθανό να τα πάνε καλά με το σχολείο και τις μελλοντικές δουλειές τους.
Στον δύσκολο κι απαιτητικό ρόλο σας ως προς την ανατροφή θα συναντήσετε μερικές παγίδες και είναι λογικό να κάνετε λάθη, εδώ θα βρείτε εφτά σημαντικά λάθη που ένας ψυχοθεραπευτής συνιστά να αποφύγετε προκειμένου να προσφέρετε ψυχική δύναμη κι αντοχή στα παιδιά σας.
Μην υποτιμάτε την έκφραση των συναισθημάτων του παιδιού σας
Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι υγιές να εκφράζουν και να μιλούν για τα συναισθήματά τους. Όταν οι γονείς λένε στα παιδιά τους πράγματα όπως «μη λυπάσαι γι’ αυτό» ή «δεν έγινε και τίποτα», στέλνουν το μήνυμα ότι τα συναισθήματα δεν έχουν σημασία και ότι είναι καλύτερα να τα καταπιέσεις.
Εάν το παιδί σας εμφανίζει εκφράσεις φόβου κατά τη διάρκεια μιας δυνατής καταιγίδας, για παράδειγμα, σκεφτείτε να του πείτε: «Ξέρω ότι φοβάσαι αυτή τη στιγμή». Στη συνέχεια ρωτήστε τους τι πιστεύουν ότι θα το έκανε να νιώσει καλύτερα. Αυτό του διδάσκει πώς να διαχειρίζεται και πώς να αντιμετωπίζει τα συναισθήματα από μόνο του.
Ο στόχος είναι να το βοηθήσετε να δοκιμάσει διάφορα σενάρια και ιδέες λύσεων μέχρι να βρουν αυτό που να λειτουργεί καλύτερα για εκείνο.
Μην τα προστατεύετε πάντα από την αποτυχία
Ως γονείς, είναι δύσκολο να παρακολουθείτε τα παιδιά να αντιμετωπίζουν προκλήσεις που γνωρίζετε ότι μπορείτε εύκολα να τις προβλέψετε ή διορθώσετε.
Αλλά σκεφτείτε ως εξής: Εάν το παιδί τα πάει άσχημα στο σχολείο, το του προσφέρετε τις απαντήσεις σε μια εργασία του δεν θα αποδώσει μακροπρόθεσμα, γιατί δεν μπορείτε να είστε στην τάξη όταν πρέπει να ολοκληρώσει αυτές τις δοκιμές μόνο του.
Η αποτυχία είναι μεγάλο μέρος της επιτυχίας. Εάν τα παιδιά δεν έχουν ποτέ την ευκαιρία να διδαχθούν από τα μαθήματα που προκύπτουν από τα λάθη, δεν θα αναπτύξουν ποτέ την επιμονή που χρειάζονται για να σηκωθούν μετά από μια αποτυχία.
Μην υπερβάλλετε στην ικανοποίηση των επιθυμιών τους
Τα παιδιά αγαπούν τα πράγματα, και οι γονείς λατρεύουν να τους προσφέρουν ό,τι μπορούν. Αλλά η έρευνα δείχνει ότι όταν δίνετε στα παιδιά σας ό,τι θέλουν, χάνουν δεξιότητες που σχετίζονται με την ψυχική δύναμη, όπως η αυτοπειθαρχία.
Θέλετε τα παιδιά σας να μεγαλώσουν γνωρίζοντας ότι είναι δυνατόν να επιτύχετε αυτό που θέλουν – εάν εργάζονται για αυτό. Οι γονείς μπορούν να διδάξουν στα παιδιά τους να μάθουν τον αυτοέλεγχο θέτοντας σαφείς κανόνες για πράγματα όπως η ολοκλήρωση της εργασίας πριν από την ώρα της οθόνης ή οι δουλειές για να αυξήσουν το χαρτζιλίκι (ώστε να μπορούν να αγοράσουν πράγματα μόνοι τους, γνωρίζοντας ότι το κέρδισαν).
Μην προσδοκάτε την τελειότητα
Είναι φυσικό να θέλετε το παιδί σας να στοχεύει σε μεγάλους στόχους και να είναι το καλύτερο σε όλα. Αλλά δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα. Το να ανεβάζετε πολύ ψηλά τον πήχη μπορεί να οδηγήσει σε ζητήματα αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης αργότερα στη ζωή τους.
Δημιουργήστε ψυχική δύναμη στα παιδιά σας, διασφαλίζοντας ότι οι προσδοκίες είναι ρεαλιστικές. Και ακόμη και αν τα παιδιά σας δεν τις καταφέρουν, τα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν θα τους διδάξουν πολύτιμα μαθήματα ζωής και πώς να πετύχουν την επόμενη φορά.
Μη χάνετε τη σύνδεση και την επικοινωνία μεταξύ σας
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνουν ένα παιδί να νιώθει άβολα, ειδικά όταν περιλαμβάνει κάτι καινούργιο: από το να δοκιμάσει νέα φαγητά, να κάνει νέους φίλους, να αρχίσει ένα νέο άθλημα ή την αλλαγή σπιτιού ή μέρους διαμονής και την εγγραφή σε νέο σχολείο.
Αλλά όπως και η αποτυχία, το να αγκαλιάσετε δυσάρεστες στιγμές και να νιώθει ότι είστε κοντά του όταν αντιμετωπίζει προκλήσεις μπορεί να ενισχύσει την ψυχική του δύναμη. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Βοηθήστε τα να ξεκινήσουν, γιατί αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Αλλά μόλις κάνουν αυτό το πρώτο βήμα, μπορεί να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νόμιζαν ότι θα ήταν – και ότι θα ενδέχεται να είναι κάτι που τους αρέσει, ακόμη και να είναι καλοί σε αυτό!
Μην αμελείτε να τηρείτε τα όρια γονέα-παιδιού
Θέλετε τα παιδιά σας να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις, αλλά πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι κάποιες αποφάσεις πρέπει να τις πάρετε εσείς κι εκείνα να τις αποδεχτούν.
Τα παιδιά που είναι ψυχικά ισχυρά έχουν γονείς που κατανοούν τη σημασία των ορίων και της συνοχής. Η υποχώρηση και η δυνατότητα διαπραγμάτευσης κανόνων πολύ συχνά μπορεί να οδηγήσει σε διαμάχες εξουσίας μεταξύ εσάς και του παιδιού σας.
Μην αμελείτε την προσωπική φροντίδα
Όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να διατηρούμε υγιείς συνήθειες (π.χ. υγιεινή διατροφή, άσκηση καθημερινά, χρόνος για χαλάρωση). Γι’ αυτό είναι σημαντικό να καθιερώσετε τις συνήθειες αυτο-φροντίδας ώστε να γίνουν παράδειγμα και για τα παιδιά σας.
Είναι επίσης σημαντικό να εξασκήσετε υγιείς δεξιότητες αντιμετώπισης που να εκδηλώνετε μπροστά στα παιδιά σας. Για παράδειγμα, εάν έχετε άγχος για τη δουλειά, σκεφτείτε να πείτε στο παιδί σας: «Είχα μια κουραστική μέρα στη δουλειά και θα χαλαρώσω με ένα ζεστό ρόφημα και ένα βιβλίο».