«Όταν άρχισα να δίνω στο μωρό μου φόρμουλα, έγινα καλύτερη μητέρα»
Σε κάποιες περιπτώσεις το γάλα εμπορίου αναδεικνύεται η καλύτερη λύση και για τη μητέρα αλλά και για το παιδί, όπως υποστηρίζει από προσωπική πείρα η Αμερικανίδα αρθρογράφος και μαμά Ericka Andersen.
«Σκοπεύεις να θηλάσεις ή να του δώσεις γάλα εμπορίου;», με ρώτησαν πολλές φορές στη διάρκεια του τοκετού στο πρώτο μου παιδί.
Είχα την εντύπωση ότι όλες οι γυναίκες –εκτός από εκείνες που δεν μπορούσαν να το κάνουν για πρακτικούς λόγους– θήλαζαν. Ποια θα αποφάσιζε να δώσει στο παιδί της φόρμουλα χωρίς σοβαρό λόγο, σκέφτηκα. Η αδερφή μου, που είχε κάνει διπλή μαστεκτομή, δεν μπορούσε να θηλάσει αλλά αυτός ήταν ο μοναδικός λόγος που μπορούσα να φανταστώ.
Έτσι, χωρίς δεύτερη σκέψη απαντούσα «θα θηλάσω», με μια ελαφριά χροιά ανωτερότητας στη φωνή μου. Πού να το φανταζόμουν ότι αυτό θα ήταν δίκοπο μαχαίρι – κυριολεκτικά.
«Ο θηλασμός είναι ο καλύτερος», διάβαζα. «Το μητρικό γάλα είναι υγρός χρυσός», μου είχε πει κάποιος και πραγματικά έτσι έμοιαζε το σχεδόν κίτρινο πρωτόγαλα, τις πρώτες ώρες μετά τον τοκετό.
Οι φράσεις που κανένας δεν είχε σκεφτεί να προσθέσει στο εγχειρίδιο του θηλασμού για μια νέα μητέρα ήταν οι εξής:
«Εφιαλτικά δύσκολος».
Ή:
«Σαν να μπήγει κάποιος μαχαίρι στις θηλές σου».
Είχα τρομοκρατηθεί με την ιδέα ενός μωρού που βγαίνει από ένα πολύ μικρό άνοιγμα, αλλά δεν είχα σκεφτεί ποτέ τον πόνο σαν κάψιμο που θα ακολουθούσε όταν αυτό το μωρό θα ρουφούσε τις στεγνωμένες θηλές μου 24 ώρες το 24ωρο.
Καμία αλοιφή δεν μπορούσε να με ανακουφίσει.
Έκλαιγα στην κουνιστή πολυθρόνα μουγκρίζοντας από τον πόνο ενώ ένιωθα σαν να μου δάγκωνε το στήθος ένα βαμπίρ.
Το μωρό μου δεν μπορούσε να «πιάσει» το στήθος μου (μπορείτε να πιστέψετε πόσο πολύ στήθος χωράει σε αυτό το μικροσκοπικό στοματάκι;) και κάθε τόσο συναντούσα τη σύμβουλο θηλασμού. Υπέμενα το σφυροκόπημα των μαστών μου σε όλη τη διάρκεια της νύχτας. Ο γιος μου θήλαζε για μιάμιση ώρα και δεν είχα ιδέα πόσο έπινε.
Όπως αποδείχθηκε στην πορεία, όχι πολύ. Μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες έχασε σχεδόν 1 κιλό (φτάνοντας στα 2,5 κιλά) και είχα τρομοκρατηθεί. Δεν έπινε αρκετό γάλα. Δεν παρήγα αρκετό γάλα. Πονούσα, αιμορραγούσα, ένιωθα εξαντλημένη και απελπισμένη.
Είχα αναπτύξει εμμονή με το βάρος του, φοβισμένη ότι κάθε βράδυ έπεφτε ολοένα και περισσότερο. Τα προβλήματα με το θηλασμό ενίσχυσαν το επιλόχειο άγχος μου και το γεγονός ότι και ο σύζυγός μου βρισκόταν στην κόψη του ξυραφιού, ως νέος πατέρας, δεν έκανε τα πράγματα καλύτερα.
Λίγες εβδομάδες αργότερα άρχισα να βγάζω το γάλα με αντλία, πράγμα που μου έτρωγε όλη τη μέρα. Το αντλούσα κάθε λίγες ώρες και μετά τάιζα το γιο μου με το μπιμπερό (καθώς το βάρος του ήταν κάτω του φυσιολογικού, ο γιατρός μάς είχε πει να τον ξυπνάμε και να τον ταΐζουμε το πολύ κάθε τρεις ώρες), έπλενα μπιμπερό, τα έβραζα και στο ενδιάμεσο δυσκολευόμουν να αποκοιμηθώ καθώς βασανιζόμουν από διάφορες ανησυχίες.
Η αντλία μου είτε δυσλειτουργούσε είτε δεν λειτουργούσε καθόλου, έτσι νοικιάσαμε μια νοσοκομειακή αντλία, που μας κόστισε μια μικρή περιουσία αλλά φάνηκε να έχει αποτέλεσμα.
Διάβαζα σχόλια στο Ίντερνετ που έλεγαν ότι ο θηλασμός είναι μια όμορφη εμπειρία που σε φέρνει κοντά στο μωρό σου. Διάβαζα αναρτήσεις σε μπλογκ από γυναίκες που στεναχωριόνταν που έπρεπε να αποθηλάσουν το ενός έτους παιδί τους. Ένας χρόνος στο καθαρτήριο του μητρικού γάλακτος μου φαινόταν σαν μια αιωνιότητα. Τι ήταν αυτός ο «στόχος του ενός χρόνου» για τον οποίο έγραφαν τόσες μαμάδες στα γκρουπ του Facebook; Ένιωθα αποτυχημένη που είχα καταφέρει να θηλάσω ούτε για ένα μήνα.
Έπινα και έτρωγα, με τη μανία ενός τζάνκι, τροφές που υποτίθεται ότι ενισχύουν την παραγωγή γάλακτος. Κανένα από αυτά τα «γιατροσόφια» δεν είχε αποτέλεσμα.
Η σύμβουλος θηλασμού με παρότρυνε να συνεχίσω να προσπαθώ. Με συμβούλευσε να αρχίσω να δίνω συμπλήρωμα, αλλά δεν μπορούσα να απαλλαγώ από την αίσθηση ότι με αυτό τον τρόπο δεν θα μεγάλωνα το μωρό μου δίνοντάς του ό,τι καλύτερο.
Το δοκίμασα όμως, και ο γιος μου άρχισε να παίρνει βάρος. Απαλλαγμένη από το βασανιστήριο της θηλής, άρχισα σιγά σιγά να συνέρχομαι, σωματικά και ψυχολογικά. Η φόρμουλα έτρεφε το μωρό μου όταν εγώ δεν μπορούσα.
Σταδιακά αύξησα την ποσότητά της και μείωσα το μητρικό γάλα. Παράλληλα, η διάθεσή μου και η ικανότητά μου να απολαμβάνω την εμπειρία της μητρότητας άρχισαν να βελτιώνονται.
Μετά από περίπου δέκα εβδομάδες θηλασμού και άντλησης μητρικού γάλακτος, στράφηκα αποκλειστικά στο γάλα εμπορίου. Δεν ένιωσα να απομακρύνομαι από το μωρό μου (αντιθέτως, απαλλαγμένη από εμμονές για τη διατροφή του, αισθάνθηκα να έρχομαι πιο κοντά του) και ήμουν πιο χαρούμενη, καθώς το άγχος υποχωρούσε κι εγώ μπορούσα να επικεντρωθώ στην προσπάθεια να γίνω η καλύτερη μητέρα που θα μπορούσα να είμαι. Απαλλαγμένη από το στρες και τη στεναχώρια για το θηλασμό, ένιωθα ελεύθερη.
Δύο χρόνια μετά, γέννησα το δεύτερο παιδί μου. Η πίεση επέστρεψε και είπα στον εαυτό μου: «Πρέπει να προσπαθήσω». Αλλά 24 ώρες μετά τη γέννηση της κόρης μου, οι θηλές μου είχαν ήδη ματώσει και πονούσαν και μου συνέστησαν «για απόψε, να βγάλω γάλα με την αντλία».
Περιμένοντας να βγω από το μαιευτήριο, το μόνο που ένιωθα ήταν τρόμος. Αισθανόμουν σαν να υπέφερα από κάποιο είδος μετατραυματικού στρες, καθώς ξαναζούσα το άγχος του πρωτότοκου παιδιού μου. Αρρώσταινα και μόνο με την ιδέα ότι θα έπρεπε να ξαναπεράσω τα ίδια. Το ίδιο βράδυ, μοιράστηκα τις σκέψεις μου με τη νοσηλεύτρια που είχε εφημερία, η οποία μου είπε ότι είχε μια σχέση «αγάπης-μίσους με το θηλασμό».
«Για μένα δεν υπάρχει αγάπη. Μόνο μίσος», της είπα.
Και μετά, μου έδωσε ένα υπέροχο δώρο.
«Αν αποφασίσεις ότι δεν θέλεις να θηλάσεις, απλά μας το λες. Είναι το δικό σου μωρό. Αρκεί να το ταΐζεις», μου είπε με καλοσύνη στη φωνή της.
Κατάπια τα δάκρυά μου ενώ άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά να περάσω κατευθείαν στη φόρμουλα, η οποία στην πραγματικότητα είναι μια θαυματουργή εφεύρεση που καθημερινά σώζει ζωές μωρών σε ολόκληρο τον κόσμο. Ίσως θα έπρεπε όλοι να πίνουμε αυτό το γάλα μέσα στα σμούθι μας, για να παίρνουμε τις βιταμίνες του.
Πέρασα τις επόμενες ώρες με προσευχές, σερφάρισμα στο Ίντερνετ και μηνύματα με φίλους. Ο σύζυγός μου με ενθάρρυνε να περάσω στο γάλα εμπορίου αν αυτό ήθελα πραγματικά. Οι πιο στενοί μου φίλοι μου έγραψαν ότι θα με στηρίξουν, αναφέροντας μια φίλη μας που είχε υιοθετήσει ένα νεογέννητο το οποίο θα μεγάλωνε αποκλειστικά με γάλα εμπορίου. Μια άλλη φίλη μου θύμισε ότι και τα δυο παιδιά της είχαν μεγαλώσει με γάλα εμπορίου και πλέον ήταν δύο υγιή και χαρούμενα παιδιά 9 και 6 ετών.
Βρήκα στο Facebook ένα γκρουπ που ονομαζόταν «Μαμάδες που δίνουν φόρμουλα στα μωρά τους» και έγινα αμέσως μέλος. Βλέποντας φωτογραφίες χιλιάδων άλλων μαμάδων που είχαν επιλέξει να δώσουν γάλα εμπορίου στα μωρά τους ένιωσα λιγότερο μόνη.
Τηλεφώνησα στη νοσηλεύτρια και της είπα ότι δεν θα θήλαζα τελικά. Η νοσοκόμα που ήταν εκείνη την ώρα στο δωμάτιο μου είπε: «Μια χαρά, θα σας φέρω μερικά μπιμπερό» λέγοντάς μου στη συνέχεια ότι μετά τους αγώνες που είχε δώσει να θηλάσει το πρώτο της παιδί, στο δεύτερο είχε πάρει την ίδια απόφαση με εμένα.
Μου φάνηκε σαν οιωνός. Από τη στιγμή που πήρα την απόφαση, ένιωσα λες και μου έφυγε ένα βάρος και η επιστροφή μου στο σπίτι δεν έμοιαζε πλέον με κάποια ποινή που μου είχε επιβάλει το δικαστήριο. Οι πρώτες μέρες με το νεογέννητο ξαφνικά ήταν γεμάτες φως και νέες προοπτικές. Δεν θα χρειαζόταν πλέον να βασανίζομαι με το θηλασμό και το μωρό μου δεν θα κινδύνευε να πεθάνει από ασιτία.
Να ‘μαστε λοιπόν, δέκα μέρες αργότερα. Το νεογέννητό μου τρέφεται επαρκώς, είναι χαρούμενο και παίρνει βάρος. Και εγώ είμαι χαρούμενη. Όταν λοιπόν οι γιατροί και οι νοσοκόμες σας ρωτήσουν «Θα θηλάσετε ή θα δώσετε φόρμουλα;», σκεφτείτε ότι το κάνουν χωρίς να θέλουν να σας ασκήσουν κριτική, γιατί το γάλα εμπορίου είναι μια απολύτως αποδεκτή επιλογή.