Πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών;
Μία από τις ομορφότερες στιγμές στη ζωή των γονιών είναι όταν το παιδί τους πει την πρώτη του λέξη.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορείτε να επαναπαυθείτε και να σταματήσετε τις προσπάθειες. Πρέπει να συνεχίσετε να υποστηρίζετε τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας. Ας δούμε πώς μπορεί να γίνει αυτό.
Οι πρώτοι ήχοι που βγάζουν τα νεογέννητα μοιάζουν μερικές φορές με φωνήματα ή συλλαβές που εκφέρονται συνειδητά. Αλλά όχι. Μεταξύ του πρώτου και του τρίτου μήνα ζωής, τα μωρά αρχίζουν να βγάζουν ήχους σαν γουργούρισμα. Πρόκειται για μη συνειδητούς ήχους που παρέχουν τη βάση για το επόμενο στάδιο της ανάπτυξης της ομιλίας, το βάβισμα, δηλαδή το επαναλαμβανόμενο μοτίβο ήχων π.χ. μπα-μπα-μπα. Θα πουν τις πρώτες συνειδητές λέξεις γύρω στα πρώτα τους γενέθλια. Όμως, ακόμα και τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά, τα νήπια, χρειάζονται υποστήριξη στη γλωσσική τους ανάπτυξη: υπάρχουν ακόμα τόσα πολλά που πρέπει να ανακαλύψουν!
Αν θέλετε το παιδί σας να μιλάει αβίαστα και με ευφράδεια…
• Μιλήστε του. Να θυμάστε ότι το παιδί σας μιμείται όλα όσα κάνετε. Όχι μόνο τις κινήσεις σας, αλλά και τις εκφράσεις του προσώπου σας, τον τρόπο που κινείτε τα χείλη σας και τους ήχους που βγάζετε. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να προσπαθείτε να μιλάτε στο παιδί σας όσο το δυνατόν περισσότερο. Όταν του μιλάτε, να εκφέρετε τις λέξεις αργά, με ευκρίνεια και ευχάριστο τόνο, δίνοντας προσοχή στη σωστή προφορά κάθε λέξης.
• Εξηγήστε του τι σημαίνει κάθε λέξη. Τα παιδιά δεν πρέπει μόνο να μάθουν να λένε τις λέξεις, αλλά και να μάθουν τι σημαίνουν. Σ’ αυτό βοηθάει πολύ ο συσχετισμός ενός ορισμένου ήχου με κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο. Αυτός ο συσχετισμός μπορεί να γίνει όταν τους δείχνετε τα πράγματα για τα οποία μιλάτε. Είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε όταν πηγαίνετε βόλτα, όταν παίζετε ή όταν κοιτάζετε βιβλία. Απλές ασκήσεις όπως αυτές, θα διδάξουν στο παιδί σας όχι μόνο τους ήχους κάθε λέξης αλλά και το νόημά της.
• Διαβάστε στο παιδί σας. Το διάβασμα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για τη διδασκαλία τόσο της σημασιολογίας όσο και της πραγματολογίας. Το παιδί σας μαθαίνει νέες λέξεις και συντακτικές δομές, καθώς επίσης και πώς να τις χρησιμοποιεί. Όταν ένας χαρακτήρας σε μια ιστορία κάνει μια αταξία, απολογείται και λέει “συγγνώμη”, και όταν του δίνουν κάτι αποκρίνεται λέγοντας “ευχαριστώ”. Το παιδί σας θα μάθει τι να λέει και πώς να συμπεριφέρεται σε διάφορες κοινωνικές περιστάσεις.
• Διεγείρετε την ακοή του. Να θυμάστε ότι η σωστή γλωσσική ανάπτυξη δεν εξαρτάται μόνο από το μηχανισμό της ομιλίας, αλλά και από την ακοή. Είναι λοιπόν καλό να διεγείρετε την ακοή του παιδιού σας με απαλή μουσική ή τραγουδώντας μαζί του παιδικά τραγουδάκια.
• Δώστε του κίνητρο και ανταμείψτε το. Για το παιδί σας, το πιο σημαντικό άτομο στον κόσμο είστε εσείς, και να είστε σίγουροι ότι η ενθάρρυνσή σας είναι το καλύτερο κίνητρο. Το πολυτιμότερο δώρο για το παιδί σας είναι η επιδοκιμασία σας. Όταν το μικρό σας καταφέρει να πει μια καινούργια λέξη ή να φτιάξει μια πρόταση, μην ξεχάσετε να το επαινέσετε λέγοντάς του “Μπράβο!” ή “Τέλεια!”. Έτσι θα αισθανθεί ότι οι προσπάθειές του αξίζουν και ανταμείβονται.
Συμβουλές για δημιουργική διασκέδαση:
Το παιχνίδι αποτελεί την ιδανική ευκαιρία για την υποστήριξη της γλωσσικής ανάπτυξης. Χρησιμοποιώντας το σετ LEGO® DUPLO® Η Πιτσαρία της Πόλης Μου, μπορείτε εύκολα να δημιουργήσετε περιστάσεις που απαιτούν διάλογο. Όταν χτίζετε την πιτσαρία, ρωτήστε το παιδί σας: Τι είναι αυτό που θα φτιάξουμε; Τι χρώμα έχει η οροφή; Τι θα κάνουμε μέσα στην πιτσαρία; Μετά, χρησιμοποιώντας τις φιγούρες του σετ, αναπαραστήστε τους ρόλους του ιδιοκτήτη του εστιατορίου και ενός μπαμπά με το παιδί του. Δοκιμάστε να παραγγείλετε πίτσα στο εστιατόριο ή τηλεφωνικά. Σύντομα θα δείτε ότι το παιδί σας δεν απέκτησε μόνο νέο λεξιλόγιο, αλλά και την αυτοπεποίθηση να μιλάει με άλλους ανθρώπους. Ίσως και να παραγγείλει μόνο του πίτσα την επόμενη φορά που θα βγείτε έξω για φαγητό!