Η όγδοη μέρα… μια καταβύθιση στον μυστήριο κόσμο της μητρότητας
Με αφορμή το βιβλίο «Η όγδοη μέρα» της Μιτσούγιο Κάκουτα, σκέψεις για το αίσθημα, την ανάγκη, το βίωμα και τη σημασία τού να είσαι ή να θες να είσαι «μητέρα»
Το βιβλίο «Η όγδοη μέρα» της Γιαπωνέζας συγγραφέα Μιτσούγιο Κάκουτα είναι μια καταβύθιση σε έναν κόσμο αρχέγονο, μυστηριώδη και πρωτόλειο όσο και η ίδια η έννοια της μητρότητας. Ένα βιβλίο περιπλάνησης, ενηλικίωσης, που μέσα από τις σελίδες του αναδεικνύεται η σημασία της παιδικής ηλικίας και των βιωμάτων των πρώτων χρόνων. Ένα βιβλίο που σε αρπάζει από την πρώτη σελίδα του και δεν σε αφήνει να το αφήσεις αν δεν φτάσεις στην τελευταία. Μια ιστορία που ακόμα κι αν δεν είσαι μητέρα, ακόμα και αν δεν ανήκεις στο γυναικείο φύλο τη διαβάζεις με το ίδιο ενδιαφέρον για την πλοκή, τους χαρακτήρες αλλά και την εξέλιξη της υπόθεσης.
Αλλά ας πάρω τα πράγματα από την αρχή. Το βιβλίο ξεκινάει ουσιαστικά με ένα αποτρόπαιο γεγονός… Την απαγωγή ενός μωρού. Όταν η μητέρα του μωρού πηγαίνει τον πατέρα του παιδιού και σύζυγό της στο σταθμό για να πάρει το τρένο, έχοντας αφήσει το μωρό να κοιμάται στην κούνια του… η ερωμένη του συζύγου της μπαίνει στο σπίτι, χωρίς να έχει αρχικά την πρόθεση να πάρει το μωρό αλλά μόνο να το δει για μία φορά από κοντά… με αφορμή το κλάμα του μωρού και στη συνέχεια τη χαμογελαστή αντίδραση του μωρού στην πρώτη τους οπτική επαφή, οι εξελίξεις πυροδοτούνται και δίνουν αναπάντεχη τροπή στην πλοκή της ιστορίας. Η ηρωίδα του βιβλίου, η Κιουάκο φεύγει από το σπίτι του εραστή της παίρνοντας μαζί της το μωρό στο οποίο θα δώσει το όνομα Καόρου. Από εκείνη τη στιγμή θα αρχίσει ένα κρυφτό και η προσπάθεια της Κιουάκο να εξαφανιστεί αλλά παράλληλα να εξασφαλίσει ασφάλεια στην «κόρη» της. Η ομοιότητα της Κιουάκο με την Καόρου, η αγάπη της για τον πατέρα του μωρού, η δική της έκτρωση ενός άλλου πιθανού μωρού του εραστή της και τα λόγια της συζύγου του που την χαρακτήριζαν «άδειο κέλυφος» ακυρώνοντάς της τη χαρά και την ευλογία της μητρότητας… της δημιουργούν με μια αβίαστη φυσικότητα το αίσθημα της μητρότητας προς ένα μωρό που δεν είναι βιολογικό της παιδί. Ο τρόπος που η συγγραφέας σκιαγραφεί το χαρακτήρα και τις πράξεις της Κιουάκο κάνουν με έναν παράδοξο τρόπο τον αναγνώστη να συμπαθήσει την ηρωίδα και να νιώσει το μεγαλείο της ψυχής της – τη μεγαλοψυχία της δηλαδή.
Όμως εκτός από την ίδια την ηρωίδα, οι γυναίκες που παρελαύνουν στις σελίδες δίνουν –η καθεμία με τη δική της φωνή και την ξεχωριστή της ζωή και προσωπικότητα– διαφορετικές ψηφίδες που ενώνοντάς τες φτιάχνεις ένα κομμάτι από το παλίμψηστο της μητρότητας. Γυναίκες που θα έκαναν τα πάντα για τα παιδιά τους, ή γυναίκες που η μητρότητα πέρασε και δεν τις άγγιξε. Γυναίκες που ζουν μέσα από τα παιδιά τους και άλλες που θέλουν να δώσουν ζωή σε ένα παιδί και να του προσφέρουν ένα μέλλον. Αυτό που επιχειρεί η ιστορία αυτού του βιβλίου είναι να σκάψει στην ψυχή μιας γυναίκας, ψάχνει να βρει τι είναι αυτό που κάνει μια γυναίκα να είναι μητέρα, το να γεννήσει ένα παιδί, να το μεγαλώσει, να το αναθρέψει; Τι; Η μεγάλη επιτυχία του έγκειται στο ότι από νωρίς ο αναγνώστης βγαίνει από τη διαδικασία του τι είναι σωστό και τι λάθος, του τι είναι δίκαιο και τι άδικο, τι είναι μεμπτό και τι άμεμπτο. Περνάει από πολλές αντιθέσεις, αρκετές ψυχολογικές μεταπτώσεις, διακυμάνσεις προσπαθώντας να αποδώσει τον ψυχισμό μιας γυναίκας, τον ψυχισμό μιας δυνάμει μητέρας και τον ψυχισμό διάφορων διαφορετικών ειδών μητρότητας.
Μέσα από την επινόηση μιας θα μπορούσαμε να πούμε άφυλης ή μητριαρχικής κοινότητας γυναικών που εμφανίζονται ως σέκτα μέσα σε ένα κομμάτι του βιβλίου δεν επιχειρείται τόσο η σκόπιμη εξαφάνιση ή η εκμηδένιση του ανδρικού φύλου όσο η αντιμετώπιση του ανθρώπου ως άφυλη οντότητα, παρακινδυνευμένη ωστόσο και ακραία.
Το βιβλίο απογειώνεται όταν την αφήγηση αναλαμβάνει το μωρό, μεγάλο πλέον, γυναίκα η ίδια, κι όταν βλέπουμε τις δικές της επιλογές και το δικό της δρόμο προς τη μητρότητα.
Δεν μπορώ να πω πολλά περισσότερα για το βιβλίο. Προσπάθησα να μην αποκαλύψω κομβικά σημεία της πλοκής και της εξέλιξης της ιστορίας για να μην στερήσω την απόλαυση από τον αναγνώστη. Το τελείωσα πρόσφατα, το διάβασα απνευστί και ξέρω ότι θα με απασχολεί για καιρό. Η δύναμη της λογοτεχνίας είναι να μπορεί να σε βάζει μέσα σε διαφορετικές ψυχολογικές καταστάσεις που είτε αναγνωρίζεις ότι τις έχεις βιώσει ή τις οποίες δεν υπάρχει διαφορετικά άλλος τρόπος για να έρθεις σε επαφή μαζί τους και να τις αντιμετωπίσεις. Αυτό το βιβλίο σε βάζει να έρθεις αντιμέτωπη με όλους τους φόβους, τις αγωνίες, τις ανασφάλειες, αλλά και τη μαγεία, την ανυπέρβλητη χαρά, την άδολη αγάπη, την ειλικρινή προσφορά αλλά και όλες τις εκφάνσεις του θαύματος που ονομάζεται μητρότητα και δεν έχει να κάνει απλώς με το φέρνω ή γεννώ ένα παιδί στον κόσμο…
Το βιβλίο «Η όγδοη μέρα» της Μιτσούγιο Κάκουτα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, σε εξαιρετική μετάφραση της Ειρήνης Παπακυριακού.