Αγαπημένε μου Άγιε Βασίλη!
Ένα γράμμα που θέλει προσοχή…
Η ύπαρξη του Άγιου Βασίλη και πώς αυτό θα επηρεάσει στο μέλλον το παιδί μερικές φορές έχει τρομοκρατήσει τους γονείς για το αν είναι σωστό να λένε ψέματα στο παιδί τους, για κάτι που έτσι κι αλλιώς κάποια στιγμή αργότερα θα μάθει το ίδιο την αλήθεια. Ωστόσο το θέμα αυτό στην πραγματικότητα είναι κάπως ψευτοδίλημμα. Με την ίδια λογική που πρέπει ή δεν πρέπει να μιλάμε ή να υπάρχουν παραμύθια για νεράιδες, ξωτικά, μάγισσες και μάγοι… Όπως στα περισσότερα ζητήματα η σωστή αντιμετώπιση βρίσκεται πάντα στη μέση – στην ισορροπία ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Και το κυριότερο στη σωστή χρήση των πεποιθήσεών μας.
Για παράδειγμα υπάρχουν μερικές παγιωμένες –ή ετεροχρονισμένες– παγίδες που καλό θα ήταν να ξεπεράσετε ανώδυνα. Πρώτον και σημαντικότερο αποφύγετε να συνδέσετε την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη με την καλλιέργεια ενοχών ή ανταμοιβών. Εγκαταλείψτε τη νοοτροπία του μαστίγιου με το καρότο. Μην αναπαράγετε εκβιαστικές συμπεριφορές του τύπου «αν ήσουν καλό παιδί» «αν είσαι φρόνιμο» «αν φας όλο σου το φαγητό» «αν φέρεις καλούς βαθμούς». Σε κάθε ηλικία και σε κάθε στάδιο ανάπτυξης οι γονείς θα έχουν συγκεκριμένες αγωνίες και θα θέλουν τα παιδιά τους να φέρουν εις πέρας ορισμένες «αποστολές». Να αρχίσουν να γίνονται πιο υπεύθυνα (βλ. να μαζεύουν τα παιχνίδια τους ή να ντύνονται μόνα τους) ή να τα πηγαίνουν καλά στο σχολείο, να μην αντιμιλάνε και τα λοιπά. Δεν είναι δουλειά του Άγιου Βασίλη να μάθει στα παιδιά τρόπους. Ούτε να κάνει τον μπαμπούλα για χάρη σας.
Τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη ούτε από κριτές ούτε από υπερήρωες. Και με τον όρο υπερήρωες εννοώ να μην φτάσετε στο άλλο άκρο, στην υπερβολή των υποσχέσεων και της ανταμοιβής (βλ. «Ο Άγιος Βασίλης θα σου φέρει το τάδε ακριβό ή πολυδιαφημισμένο παιχνίδι). Μην προβάλετε δικές σας επιθυμίες ως προς τον γράμμα για τον Άγιο Βασίλη ή το δώρο που θα ζητήσει.
Η λέξη κλειδί –γενικά αλλά και στις γιορτές– είναι η αγάπη. Μάθετε στο παιδί τη σημασία της λέξης «δώρο». Να δέχεται αλλά και να κάνει δώρα. Όχι μόνο στις γιορτές, ως υποχρέωση, ούτε ως σύνδεση με κάποια εξωτερική αιτία. Αλλά ως χαρά, ως ικανοποίηση, ως έκφραση μιας προσωπικής εσωτερικής ανάγκης. Μάθετέ του τη συμβολική αξία που έχουν τα δώρα. Ένα δώρο δεν χρειάζεται να είναι ακριβό για να είναι ωραίο! Και ναι, ακόμα και τα παιδιά μπορούν να φτιάξουν τα δικά τους δώρα. Μια ζωγραφιά, μια κάρτα χειροποίητη, μια μικρή αυτοσχέδια κατασκευή που θα δημιουργήσουν τα ίδια μπορούν να γίνουν υπέροχα δώρα. Έτσι τονώνεται και τη δημιουργικότητά τους, τη φαντασία τους αλλά και το αίσθημα ότι κι αυτά μπορούν να προσφέρουν.
Και μια σημείωση για το τέλος: Το «ευχαριστώ» δεν είναι μια ασήμαντη λέξη! Δεν είναι θέμα τρόπων ή ευγένειας, αλλά είναι σημαντικό τα παιδιά να λένε –αλλά και να ακούν– το «ευχαριστώ».