Κολύμβηση ή πολεμικές τέχνες; Αθλήματα και ΔΕΠΥ
Η άθληση είναι ευεργετική, για τα παιδιά με ΔΕΠΥ ακόμα περισσότερο!
Τα σπορ είναι ο καλύτερος τρόπος για εκτόνωση της υπερ-ενέργειας των παιδιών, μπορούν να βοηθήσουν όμως και στη συγκέντρωση! Μάθετε ποια είναι τα πλέον κατάλληλα.
Η άθληση βοηθάει στον έλεγχο συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) καθώς ανεβάζει τα επίπεδα της ντοπαμίνης και της νορεπινεφρίνης στον εγκέφαλο. Το να παρακολουθεί το παιδί συστηματικά κάποιο άθλημα είναι έτσι κι αλλιώς ωφέλιμο. Το ποιο είναι ωστόσο αυτό που ταιριάζει περισσότερο εξαρτάται από το ίδιο το παιδί, τον χαρακτήρα, τις ανάγκες του και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, την εξατομικευμένη εκδήλωση των συμπτωμάτων. Προσέξτε ότι κατά την επιλογή του εκάστοτε σπορ σημαντικό ρόλο παίζει ο προπονητής. Οι περισσότεροι γυμναστές δεν γνωρίζουν επαρκώς για τη ΔΕΠΥ, οπότε θα ήταν χρήσιμο –και απαραίτητο– να μοιραστείτε μαζί τους την εμπειρία και τη γνώση σας. Εξηγήστε του για παράδειγμα ότι το να βάλει τιμωρία το παιδί σας να τρέξει έξτρα για ένα τέταρτο επειδή δεν πρόσεχε, δεν θα είναι βοηθητικό για το παιδί, αλλά αντίθετα θα το φέρει σε δύσκολη ή ντροπιαστική θέση. Σκοπός των σπορ είναι να βοηθήσουν το παιδί να χτίσει εξωσχολικές σχέσεις και να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη για τον εαυτό του και την αυτοπεποίθηση για τις ικανότητές του – κι όχι να δημιουργήσουν περισσότερες συνθήκες άγχους ή αγωνίας.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ διαπρέπουν όταν έχουν αυστηρή δομή και καθοδήγηση – και η κολύμβηση μπορεί να το προσφέρει αυτό. Οι κολυμβητές απολαμβάνουν εξατομικευμένες προπονήσεις, αλλά ταυτόχρονα αναπτύσσουν το αίσθημα ότι ανήκουν σε μια ομάδα. Το παιδί μαθαίνει να εστιάζει στην προσωπική ανάπτυξη χωρίς να έρχεται απευθείας σε σύγκριση με τα άλλα άτομα της ομάδας. Ο Αμερικανός Ολυμπιονίκης Michael Phelps αναγνώρισε σε συνέντευξή του ότι η κολύμβηση τον βοήθησε να κοντρολάρει τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, καθώς είχε συνηθίσει από μικρή ηλικία το να επιδιώκει τη συγκέντρωση και την πειθαρχεία.
Αυτοέλεγχος, πειθαρχεία και σεβασμός είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που καλλιεργούνται στις πολεμικές τέχνες. Τα μαθήματα στηρίζονται σε βήμα-βήμα οδηγίες-παραγγέλματα που συχνά δεν αφήνουν περιθώρια για διάσπαση προσοχής. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι η υπόκλιση στον δάσκαλο ή μεταξύ των συναθλητών κατά τη διάρκεια της προπόνησης αποτελεί μια ιεροτελεστία ρουτίνας που εκπαιδεύει το παιδί με ΔΕΠΥ να εντάσσει και άλλες τέτοιες επαναλαμβανόμενες πράξεις ρουτίνας και σε άλλες μορφές της καθημερινότητάς του.
Το τένις είναι ιδανικό για ιδιαίτερα παιδιά που ιντριγκάρονται όταν μπαίνουν στη διαδικασία να αναπτύξουν και να βελτιώσουν ένα νέο ταλέντο-χαρακτηριστικό. Το τένις μπορεί να είναι και ομαδικό –όταν παίζεται ανά ζεύγη– ενισχύοντας τη συνεργασία, αλλά κυρίως είναι γρήγορο και βοηθά τα παιδιά να διατηρούν τη συγκέντρωσή τους. Επίσης, αυτή καθαυτή η διαδικασία τού να χτυπάς το μπαλάκι είναι εξαιρετικά ευεργετική για εκτόνωση ενέργειας ή εξάλειψη αρνητικών συναισθημάτων.
Μελέτες έχουν αποδείξει ότι δραστηριότητες που απαιτούν προσεχτική ενασχόληση με λεπτομέρεια σε κινήσεις του σώματος μπορεί να βοηθήσουν τα παιδιά με ΔΕΠΥ στη συγκέντρωση και στη δυνατότητα να εστιάζουν. Η γυμναστική, τόσο η ενόργανη όσο και η ρυθμική, εξασκούν την παραπάνω τεχνική, ενώ παράλληλα καλλιεργούν την ικανότητα ισορροπίας, τον έλεγχο των μυών αλλά και τη βελτίωση της στάσης του σώματος.
Αν μέρος των συμπτωμάτων του παιδιού οφείλονται στο ότι δεν μπορεί να εκφράσει αρνητικά συναισθήματα και βρίσκεται σε εσωτερική ταραχή ή σύγκρουση ή έχει υπερβολικό απόθεμα ενέργειας, τότε η πάλη μπορεί να είναι διασκεδαστική μορφή εκτόνωσης και να είναι και ασφαλής! Ένας τρόπος να μετατρέψει το παιδί κάτι αρνητικό σε πηγή δύναμης.
Τα παιδιά στο ποδόσφαιρο αναπτύσσουν ένα έντονο συναίσθημα συντροφικότητας που είναι βοηθητικό σε παιδιά με ΔΕΠΥ. Αν το παιδί παρουσιάζει ελαφρά συναισθηματική ή σωματική ανωριμότητα για την ηλικία του, μπορείτε να το γράψετε σε ομάδα με λίγο μικρότερα παιδιά που βρίσκονται όμως στο ίδιο επίπεδο ωρίμανσης. Το ποδόσφαιρο είναι ιδανικό για να μειώσει επεισόδια αφηρημάδας.
Τα άλογα έχουν την ικανότητα να καθρεφτίζουν τα αισθήματα και τις συμπεριφορές του αναβάτη τους, γι’ αυτό και χρησιμοποιούνται και για ψυχοθεραπευτικούς σκοπούς. Αν υπάρξει διάδραση του παιδιού με το άλογο, το παιδί μαθαίνει να παρατηρεί και να αντιδρά στη συμπεριφορά του αλόγου κι εν συνεχεία να προσέχει και τη δική του στάση στα πράγματα. Έτσι η ιππασία γίνεται άλλη μια θελκτική αθλητική δραστηριότητα.
Η τοξοβολία είναι μια δραστηριότητα που μπορεί να παραπέμπει σε ήρωες παραμυθιών από τον Ρομπέν των Δασών μέχρι το σύγχρονο Brave της Disney. Το να οπλίσετε το παιδί με τόξο και βέλη ίσως σας φαίνεται επικίνδυνο, ωστόσο η τοξοβολία είναι ένα άθλημα που προάγει την υπευθυνότητα, τη συγκέντρωση και την αυτοπεποίθηση.
Ο στίβος και το τρέξιμο, τέλος, είναι από τα αθλήματα που δεν προλαβαίνουν να δημιουργήσουν αίσθημα βαρεμάρας στα παιδιά, καθώς τα κρατάνε συνέχεια σε κίνηση ενώ οι κανόνες και οι προπονήσεις τα βοηθούν στην οργάνωση.
Δώστε στο παιδί τη δυνατότητα να δοκιμάσει διάφορα αθλήματα και δείτε μαζί τι του ταιριάζει καλύτερα. Τα οφέλη από τον αθλητισμό όταν γίνεται σωστά είναι πάρα πολλά και έχουν θετικό αποτέλεσμα για μια ολόκληρη ζωή!