Γιατί τα μικρά παιδιά κλαίνε στα πάρτι γενεθλίων τους;
Παρόλο που οι γονείς έχουμε τις καλύτερες προθέσεις, κάποιες φορές η ατμόσφαιρα δεν τους φαίνεται γιορτινή αλλά απειλητική, απαντούν οι ειδικοί.
Έχω μια κωμικοτραγική φωτογραφία από το πρόσφατο πάρτι γενεθλίων του 2χρονου γιου μου. Παιδάκια στο δωμάτιό του να διασκεδάζουν με τα παιχνίδια που σκαρώνει η εμψυχώτρια (η οποία, ομολογουμένως, έκανε μια χαρά τη δουλειά της) και το νήπιό μου σε μια γωνιά να κοιτάζει το φακό έτοιμο να βάλει τα κλάματα.
Συνδέοντας αυτή την εικόνα με άλλες, από παιδικά πάρτι φίλων, συνειδητοποίησα ότι παραφράζοντας το ρητό, δεν υπάρχει γάμος και πάρτι γενεθλίων χωρίς κλάματα. Ειδικά όταν μιλάμε για μικρά παιδιά. Γιατί, όμως;
«Τα παιδιά κάτω των τεσσάρων με πέντε ετών είναι αρκετά συνηθισμένο να κλαίνε γιατί τα ερεθίσματα που δέχονται [στο πάρτι γενεθλίων τους] είναι καταιγιστικά», εξηγεί η Kryssi Shane, οικογενειακή θεραπεύτρια.
Από τη μία οι γονείς δεν έχουμε το χρόνο να ασχοληθούμε αρκετά με το μικρό μας τιμώμενο πρόσωπο, γιατί τρέχουμε να εξυπηρετήσουμε τους καλεσμένους. Από την άλλη το μικρό μας τιμώμενο πρόσωπο βρίσκεται ξαφνικά να περιβάλλεται από ένα πλήθος μεγάλων και μικρών ανθρώπων, όχι οικείων πάντα, που όλοι θέλουν να το αγκαλιάσουν, να του μιλήσουν και να βγάλουν φωτογραφίες μαζί του.
Έτσι, το παιδί «φρικάρει, γιατί τα μικρά παιδιά δεν ζουν συχνά τόσο έντονες εμπειρίες», προσθέτει η ειδικός.
Θυμάστε πόσο αμήχανα νιώσατε κάποτε εσείς όταν οι φίλοι σας οργάνωσαν ένα πάρτι έκπληξη σε κάποιο μαγαζί και ξαφνικά εμφανίστηκε από το πουθενά ένας σερβιτόρος με μια τούρτα, να τραγουδάει το τραγούδι των γενεθλίων, και όλοι οι θαμώνες του μαγαζιού, γνωστοί και άγνωστοι, κάρφωσαν το βλέμμα τους πάνω σας; Μια παρόμοια εμπειρία ζουν και τα μικρά παιδιά στο πάρτι γενεθλίων τους, αλλά σε μεγαλύτερη κλίμακα συναισθημάτων, σύμφωνα με τη Shane.
Τα μικρά παιδιά, όπως προσθέτει η ειδικός, δεν έχουν αναπτύξει ακόμα τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις και δεν είναι ακόμα σε θέση να συνειδητοποιήσουν ότι όλη αυτή η κατάσταση –τα τραγούδια και το πλήθος και τα αναμμένα κεράκια– είναι προσωρινή. Καθώς δεν μπορούν λοιπόν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους και να τα εκφράσουν, μπορεί να ξεσπάσουν σε κλάματα.
Δεν έχει σημασία αν ένα παιδί είναι εξωστρεφές ή εσωστρεφές. Όλα είναι επιρρεπή στο κλάμα μέχρι την ηλικία των πέντε, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Τα εσωστρεφή παιδιά ίσως αισθάνονται υπερένταση από τη φασαρία του πάρτι και την προσοχή που τους δίνουν όλοι, ενώ τα εξωστρεφή καταρρέουν από την κοινωνική πίεση να αλληλεπιδράσουν με όλους.
Κάποιες στιγμές του πάρτι, μάλιστα, είναι… υψηλής επικινδυνότητας για τα -επιρρεπή στα κλάματα- νήπια. Όπως η στιγμή της τούρτας και το τραγούδι των γενεθλίων, όταν οι εορτάζοντες συγκεντρώνουν όλα τα βλέμματα πάνω τους. Τι μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν, ως γονείς;
Σίγουρα πρέπει να αφήσουμε το παιδί μας να θέσει τα όρια που θα το κάνουν να αισθανθεί ηρεμία και ασφάλεια. Να μην το πιέσουμε, για παράδειγμα, να βγάλει φωτογραφία με τον κλόουν αλλά να το πάρουμε αγκαλιά και να το απομακρύνουμε για λίγο από τον κόσμο, μέχρι να ηρεμήσει. Διαφορετικά, αν επιμείνουμε να το φέρνουμε σε επαφή με τα ερεθίσματα που του φαίνονται απειλητικά (όπως ο κλόουν ή τα αναμμένα κεράκια), ανοίγουμε το δρόμο για να αναπτυχθούν φοβίες.
Τα καλά νέα; Καθώς ένα παιδί μεγαλώνει, αναπτύσσει τα απαραίτητα εργαλεία για να διαχειρίζεται αποτελεσματικά την υπερδιέγερση, το στρες και την προσοχή των άλλων, τα οποία συνοδεύουν αυτά τα κατά τα άλλα χαρμόσυνα γεγονότα. Μαθαίνει επίσης να διατυπώνει με σαφήνεια τις επιθυμίες του και αρχίζετε, ουσιαστικά, να οργανώνετε τα πάρτι του μαζί.
Αν ένα παιδί, παρόλο που έχει περάσει τα τέσσερα και πέντε χρόνια του, συνεχίζει να ξεσπάει σε κλάματα στα πάρτι του, ίσως αυτό να είναι σύμπτωμα της λεγόμενης διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας, οπότε καλό είναι να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο. Σε μια τέτοια περίπτωση, ωστόσο, το κλάμα στα πάρτι δεν θα είναι το μοναδικό σύμπτωμα, αλλά θα παρατηρείτε συμπεριφορές που σας προβληματίζουν σε καθημερινή βάση.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν βέβαια ότι δεν πρέπει να γιορτάζουμε τα γενέθλιά του παιδιού μας τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Πρόκειται για μια επέτειο με μεγάλη συναισθηματική αξία για την οικογένεια. Αλλά καλό είναι να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ότι τα πάρτι γενεθλίων ενός μωρού ή ενός νηπίου γίνονται για να ικανοποιήσουν κυρίως τους γονείς και δευτερευόντως τον εορτάζοντα.