«Γιατί αποφάσισα να καταγράφω κάθε παραξενιά των παιδιών μου»
Ένας πατέρας, συγγραφέας και κωμικός, ο Jared Bilski, μας συστήνει την «εφεύρεσή» του, που τον βοηθάει να θυμάται τις πιο αστείες, παράξενες και σίγουρα ασυνήθιστες στιγμές με τα παιδιά του: το «ημερολόγιο ιδιοτροπιών».
Σε ένα δερματόδετο καφέ σημειωματάριο, γράφω δύο λέξεις: «Οοο, οοοο». Μετά, σε παρένθεση προσθέτω: «Ο ήχος που βγάζει ο Jakey κάθε φορά που ακούει τη λέξη χαρούμενος». Είναι μόνο μία σημείωση στη λίστα των φαινομενικά δίχως νόημα λέξεων και φράσεων που έχω συγκεντρώσει. Αν διάβαζε κάποιος άγνωστος αυτό το σημειωματάριο, αναμφίβολα θα πίστευε ότι ανήκει σε τρελό. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για την προσεκτική δουλειά ενός πατέρα που είναι αποφασισμένος να απαθανατίσει όλες αυτές τις μικρές, μοναδικές συμπεριφορές και ιδιοτροπίες των παιδιών του.
Είναι το «ημερολόγιο ιδιοτροπιών» του γιου μου Jake. Όπως υπονοεί το όνομα, πρόκειται για μια λίστα με όλα τα παράξενα πράγματα που κάνει το 1 έτους αγόρι μου (έχω μία ακόμα για τη 2χρονη κόρη μου, Emma) και το θεωρώ εξίσου σημαντικό με το να καταγράφω όλα τα μεγάλα αναπτυξιακά ορόσημα των παιδιών μου, αν όχι περισσότερο σημαντικό.
Η ιδέα ξεκίνησε από το γέρικο σκυλί μου, ένα εκπληκτικό Μπόστον Τεριέ που αποκαλούσαμε Λούνα. Βλέπετε, τα νήπια και τα Μπόστον Τεριέ έχουν πολλά κοινά. Και τα δύο είναι αξιολάτρευτα και κάνουν τα ίδια πράγματα. Αλλά τυφλωμένοι από την αγάπη και τη γλύκα τους, όσοι έχουμε και νήπια και Μπόστον Τεριέ δυσκολευόμαστε να δούμε πόσο πολύ μοιάζουν μεταξύ τους. Επιμένουμε να πιστεύουμε ότι είναι ξεχωριστά.
Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα δεν είναι ξεχωριστά, τουλάχιστον όχι με την έννοια που πιστεύουμε. Το παρατήρησα για πρώτη φορά με τη Λούνα. Όταν ανακάλυψα την εμμονή της με τα μπαλάκια του τένις, τις ώρες που περνούσε κυνηγώντας τα, τους ήχους που έβγαζε όταν προσπαθούσα να τα αποσπάσω από τα κλειδωμένα σαγόνια της, το πώς κοιμόταν μαζί τους, αγκαλιάζοντάς τα με τις πατούσες της, θεώρησα ότι είχα ένα ξεχωριστό σκυλί, μοναδικό στο είδος του, που αν το εκμεταλλευόμασταν θα γινόμασταν εκατομμυριούχοι.
Όπως αποδείχθηκε τελικά, όλα τα Μπόστον Τεριέ έχουν μια οριακά φυσιολογική εμμονή με τα μπαλάκια του τένις. Το διαπίστωσα με επώδυνο τρόπο, σε μια συνάντηση ανάμεσα σε διαφορετικά Μπόστον Τεριέ και τους ιδιοκτήτες τους. Σε εκείνο το δυσάρεστο γεγονός, ψάρεψα ένα από τα αγαπημένα μπαλάκια της Λούνα από την τσέπη μου και επιχείρησα να παίξω μαζί της, ρίχνοντάς της το. Ό,τι ακολούθησε ήταν ένας σωστός ξεσηκωμός ανάμεσα σε δεκάδες παρόμοια σκυλιά που έτρεξαν να κυνηγήσουν το ζωηρόχρωμο κίτρινο αντικείμενο. Ενώ οι άλλοι ενοχλημένοι ιδιοκτήτες σκυλιών επιχειρούσαν να επαναφέρουν την τάξη, πολλοί μουρμούριζαν αποδοκιμαστικά σχόλια για την πράξη μου: «Ποιος στο καλό δεν ξέρει ότι δεν πρέπει να φέρει μπαλάκια του τένις σε τέτοιες συναντήσεις;» αναρωτήθηκε κάποιος ενώ προσπαθούσε να απομακρύνει το σκύλο του από τη Λούνα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η Λούνα δεν είχε τις ιδιοτροπίες της. Τρελαινόταν να σκαρφαλώνει σε δέντρα σαν να είναι σκίουρος, και μετά το θάνατό της κατέγραψα όλες τις εκκεντρικές συμπεριφορές της για να μην ξεχάσω τι την έκανε τόσο ξεχωριστή. Με τα μωρά και τα νήπια και τα παιδιά, διακυβεύονται περισσότερα. Δεν μπορείς να περιμένεις να μεγαλώσουν για να καταγράψεις όλες εκείνες τις μικρές παραξενιές που χαρακτηρίζουν τα ίδια και κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους. Πρέπει να τις σημειώσεις σε πραγματικό χρόνο. Διαφορετικά, θα τις ξεχάσεις. Οι αλλαγές συμβαίνουν τόσο γρήγορα τα πρώτα χρόνια, που είναι αδύνατον να τις προλάβεις. Οι στιγμές γίνονται ένα κουβάρι. Κοιτάω τις φωτογραφίες του γιου μου που τράβηξα πριν από λίγους μήνες και μετά βίας θυμάμαι πώς ήταν τότε, πόσο μάλλον τις ιδιοτροπίες του.
Αλλά αφιερώνοντας λίγα λεπτά πού και πού στο να σημειώσω πράγματα όπως «ο τρελός χορός του γιου μου (με γρήγορες, νευρικές κινήσεις του κεφαλιού του)» δημιουργώ ένα είδος σταθερού μονοπατιού που οδηγεί, στο μυαλό μου, σε πιο καθαρές αναμνήσεις των πράξεων του γιου μου. Φαντάζομαι θα υπάρχουν και εφαρμογές κινητού που κάνουν το ίδιο πράγμα, αλλά προσωπικά προτιμώ τα ημερολόγια της παλιάς σχολής. Με κάποιον τρόπο, κάνουν το όλο πρότζεκτ να φαίνεται πιο ρομαντικό. Και δήθεν, το ξέρω.
Βασικά δεν έχει σημασία τι χρησιμοποιείτε ή πώς το χρησιμοποιείτε. Το σημαντικό είναι να καταγράψετε τις παράξενες συμπεριφορές με τρόπο που βγάζει νόημα για εσάς. Γιατί αν το κάνετε σωστά, τότε πέντε, δέκα ή είκοσι χρόνια αργότερα θα μπορείτε να ανατρέξετε σε ό,τι είχατε σημειώσει και να διαλύσετε την ομίχλη της μνήμης, βλέποντας τόσο καθαρά το παρελθόν ώστε να νιώσετε σαν να ξαναζείτε τη στιγμή, να ξαναγίνεστε μάρτυρας όλων αυτών των μικρών αστείων πραγμάτων που το παιδί σας έκανε με μοναδικό τρόπο. Διαφορετικά, θα ξύνετε το 70χρονο κεφάλι σας με απελπισία ενώ προσπαθείτε να καταλάβετε τι στο καλό σημαίνουν όλες αυτές οι τρελές φράσεις.
Σε κάθε περίπτωση, είχε αποτέλεσμα με το σκύλο μου, οπότε δεν αμφιβάλλω ότι θα έχει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα με τα παιδιά μου.